KKM’de fren

Kur korumalı mevduat (KKM) hesaplarındaki aralıksız düşüş 15. haftasına girdi. BDDK 1 Aralık haftasına ilişkin bankacılık verilerini açıkladı. Buna göre söz konusu hafta itibarıyla kur korumalı mevduat hesaplarının toplamı 2 trilyon 714 milyar 343 milyon lira oldu.

1 Aralık haftasında KKM hesaplarında 24 milyar 338 milyon liralık düşüş yaşandı. 24 Kasım haftasında da düşüş 29 milyar 222 milyon lira olmuştu. Önceki 7 haftada ise ortalama düşüş 76 milyar 467 milyon lira olarak kayıtlara geçmişti.

Dolayısıyla son 2 haftada KKM’deki gerilemede bir düşüş yaşandı.

KKM hesaplarında 15 hafta üst üste düşüş kaydedilirken, söz konusu dönemdeki toplam düşüş 693 milyar 606 milyon liraya ulaştı.

KKM ürününe talep ve ilgiyi azaltmak genel seçimlerin ardından göreve gelen yeni ekonomi ve Merkez Bankası yönetiminin öncelikleri arasında yer aldı. Bu hedef doğrultusunda çeşitli adımlar atıldı.

İLK ADIM AĞUSTOSTA ATILDI

Merkez Bankası ilk olarak 20 Ağustos tarihinde Türk lirası (TL) mevduatları artıracak, KKM’yi azaltacak bir düzenlemeye gitti.

Düzenlemeyle, sadeleşme süreci kapsamında yabancı para mevduattan KKM’ye dönüşüm hedefi uygulamasına ve TL payına göre ilave/indirimli menkul kıymet tesis uygulamasına son verildi. Merkez Bankası’nca kur koruma desteği sağlanan hesaplardan TL hesaplara geçiş ve belli oranda kur korumalı hesapların yenilenmesinin hedeflenmesine, kur koruması bulunmayan TL payı seviyesinde artış hedefine geçildi.

Bankalara yolladığı talimata göre TCMB, TL mevduata geçiş hedefini vadesi gelen gerçek kişi döviz dönüşüm hesapları için en az yüzde 10, TL kur korumalı mevduatlar için en az yüzde 50 olarak, geçilecek TL mevduatın vadesini ise en az 32 gün olarak belirledi.

14 Eylül’de ise Resmi Gazete’de yayımlanan kararla KKM’de zorunlu karşılıklar yükseltildi. Buna göre 6 aya kadar vadede zorunlu karşılık oranı yüzde 25, 1 yıl ve 1 yıldan uzun vadede ise yüzde 5 olarak belirlendi.

TL vadeli mevduata geçişi teşvik eden bir adım olarak, 6 aya kadar (6 ay dahil) vadeli Kur Korumalı Mevduatlar için zorunlu karşılık oranı yüzde 25’e çıkarıldı. 1 yıla kadar vadeli ve 1 yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranı ise yüzde 5 olarak belirlendi.

Daha önce kur korumalı hesaplarda zorunlu karşılık tesis etme yükümlülüğü tüm vadeler için yüzde 15’ti.

Kararla piyasada oluşan TL likidite fazlası, zorunlu karşılık oran artışıyla sistemden çekilmeye devam edilecek. Aynı zamanda TL vadeli mevduatlar desteklenirken, KKM’de uzun vade öne çıkarılacak.

Son olarak kasım başında Resmi Gazete’de yayımlanan TCMB’nin Zorunlu Karşılıklar Hakkında Tebliğ’ne göre KKM’nin yoğunlaştığı 6 aya kadar vadelinin zorunlu karşılık oranı 5 puan artırılarak yüzde 30’a yükseltildi. 1 yıla kadar vadeli ile 1 yıl ve daha uzun vadeli olanlar için zorunlu karşılık oranı ise yüzde 5’ten yüzde 10’a çıkarıldı.