Sosyal medyanın gelişmesi ile hayatımıza giren bu mecralardan ürün reklamı vs. yaparak para kazanan sosyal medya fenomenleri her geçen gün başka bir skandalla anılmaya başlandı. Son olarak kara para akladıkları gerekçesiyle tutuklanan Dilan Polat’ın ardından bir çok fenomene daha bu suçlama yapılıyor. Fenomenleri vergi açısından incelemeye alan Maliye de eli boş dönmedi. Şimdiye kadar incelenen 200 fenomen ve telif hakkı sahibinin yüklü miktarda vergi ödemedikleri görüldü. Vergi denetmenleri bu nedenle 200 kişiye ağır vergi cezaları kesti. İncelemeler devam ederken sayının daha da artması ve 500’leri aşması bekleniyor.
Aslında fenomenler önemli bir vergi istisna yani avantajına sahip. Sosyal medyada içerik üreten ve mobil uygulama geliştirenler için avantaj sağlayan basit bir vergileme usulü 26 Ekim 2021’de yürürlüğe giren 7338 Sayılı Vergi Usul Kanunu ve Bazı Kanunlarda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun’da getirildi. Kanuna göre 2022 itibarıyla bu işleri yapanlar, Türkiye’de kurulu bir bankada özel bir hesap açıyor ve banka bu hesaba yapılan ödemelerden sadece yüzde 15 oranında stopaj kesintisi yapıyor. Ayrıca bu gelirler KDV’ye de tabi olmuyor.
İstisnanın da iki önemli koşulu var, birincisi bütün ödemelerin banka hesabına gelmesi, ikincisi ise yıllık kazanç tutarının gelir vergisi tarifesinin son diliminde (Bu yıl 1 milyon 900 bin TL) yer alan tutarı aşmaması. Bu iki koşuldan birinin sağlanmadığı halde istisnadan yararlanılamayacağını söylemek mümkün.
İlk koşulun sağlanması için ödemelerin tamamının bankadaki hesaba yatırılmasının temin edilmesi gerekiyor; nakden tahsil edilen, farklı bir hesaba yatırılan tutarlar mevcutsa, Maliye’nin o tutarlardan bağımsız olarak yıl boyunca elde edilen gelirin tamamının beyan edilmesini isteyeceğini unutmamak lazım.
Sosyal medya fenomenlerinin firmalarla yaptıkları anlaşmalar dahilinde en fazla paylaşım karşılığı ücret alırken satış komisyonu, ücretsiz ürün ya da indirim kodu alanlar da var. Bu durumda Maliye’nin sosyal medya fenomeninin kazancına ulaşması da zorlaşıyor. Bu durumda sosyal medya fenomeni mal veya hizmet rayiç bedelini bularak, tanımlı banka hesabına kendisinin yatırması gerekiyor. Kripto para cinsinden yapılacak ödemelerin de buradaki yaklaşımla istisna kapsamında tutulabileceği düşünülüyor.
Fenomenin kazanç 1 milyon 900 bini aştığında ise beyanname vererek gelir vergisi ödemek zorunda. Tutarın aşılmadığı durumda, kişiler bu gelirlerini beyan etmedikleri gibi, başka gelirleri için beyanname vermeleri durumunda da bu geliri beyannameye dahil etmeyecekler. Bu durumda yıl boyunca banka tarafından uygulanan yüzde 15’lik vergi, nihai vergi niteliği taşıyacak. Peki eğer 1 milyon 900 bin lira aşılırsa? Tabii, böyle bir durumda 1.900.0001 TL gelir elde eden kişinin yıllık beyanname vererek tarifeye göre vergi ödemesi, yaklaşık 336.400 TL’lik ilave vergi ödenmesine neden oluyor. Ancak şimdiye kadar incelemeye alınan fenomenlerin bu vergiyi ödemedikleri görüldü. Maliye fenomenlerden eksik tahakkuk eden vergiyi, verginin aslının bir katı olan vergi ziyaı cezası da kestikten sonra gecikme faiziyle birlikte tahsil edecek.
MÜKERRER MADDE 20/B – İnternet ortamındaki sosyal ağ sağlayıcıları üzerinden metin, görüntü, ses, video gibi içerikler paylaşan sosyal içerik üreticilerinin bu faaliyetlerinden elde ettikleri kazançlar ile akıllı telefon veya tablet gibi mobil cihazlar için uygulama geliştirenlerin elektronik uygulama paylaşım ve satış platformları üzerinden elde ettikleri kazançlar gelir vergisinden müstesnadır.
Bu istisnadan faydalanılabilmesi için Türkiye’de kurulu bankalarda bir hesap açılması ve bu faaliyetlere ilişkin tüm hasılatın münhasıran bu hesap aracılığıyla tahsil edilmesi şarttır.
Bankalar, bu kapsamda açılan hesaplara aktarılan hasılat tutarı üzerinden, aktarım tarihi itibarıyla %15 oranında gelir vergisi tevkifatı yapmak ve Kanunun 98 ve 119 uncu maddelerindeki esaslar çerçevesinde beyan edip ödemekle yükümlüdür. Bu tutar üzerinden 94 üncü madde kapsamında ayrıca tevkifat yapılmaz.
Mükelleflerin birinci fıkra kapsamı dışında başka faaliyetlerinden kaynaklanan kazanç ya da iratlarının bulunması istisnadan faydalanmalarına engel değildir.
Birinci fıkra kapsamındaki kazançları toplamı 103 üncü maddede yazılı tarifenin dördüncü gelir diliminde yer alan tutarı aşanlar ile faaliyete ilişkin tüm gelirlerini ikinci fıkrada belirtilen şartlara göre tahsil etmeyenler bu istisnadan faydalanamazlar. Bu durumda olanların, 94 üncü maddenin birinci fıkrası kapsamında tevkifat yapma yükümlülüğü yoktur.
İstisnaya ilişkin şartların taşınmadığının tespit edilmesi halinde eksik tahakkuk etmiş olan vergi, vergi ziyaı cezası kesilmek suretiyle gecikme faiziyle birlikte tahsil olunur.
Cumhurbaşkanı, bu maddede yer alan tevkifat oranını her bir faaliyet türü için ayrı ayrı sıfıra kadar indirmeye, bir katına kadar artırmak suretiyle yeniden tespit etmeye; Hazine ve Maliye Bakanlığı, maddenin uygulanmasına ilişkin usul ve esasları belirlemeye yetkilidir.”